Wat zijn pepernoten?
Een pepernoot is een klein koekje gemaakt van speculaas kruiden, een pepernoot is gemaakt van het zelfde deeg als taaitaai maar verpakt in veel kleinere stukjes. De Van Dale beschrijft een pepernoot als volgt: “een dobbelsteentje van peperkoek of half bolletje van speculaas (gegeten in de tijd rond sinterklaas)”. Uiteraard kun je pepernoten niet alleen rond Sinterklaas eten maar het hele jaar door. Bijvoorbeeld Bolletje en de Van Delft Pepernoten fabriek verkopen ze het hele jaar door. Dit laat zien dat het niet alleen een seizoensproduct is maar een product van het hele jaar. De Van Delft Pepernotenfabriek produceert ze al sinds 1880, gemiddeld komen er per tien pepernoten zeven uit deze fabriek. Daarmee mogen zij zichzelf echt “hofleverancier van Sinterklaas” noemen.Naast de standaard versie maken zij ook verscheidende smaken die uiteen lopen van chocolade tot bosbes en truffel, voor ieder wat wils. Bij pepernoten kunnen verschillende kruiden vermengt worden, oa. Gember, kaneel, steenanijs, staartpeper of VOC kruiden. De afgelopen jaren zijn diverse smaken pepernoten erg populair geworden, de gemiddelde Nederlander is wel toe aan iets nieuws. Hierdoor zijn bijvoorbeeld chocoladenoten, yoghurtnoten en fruitnoten ontstaan. Voor veel producenten van pepernoten ligt hier de toekomst om zich te kunnen onderscheiden van concurrenten.
Geschiedenis
Volgens traditie worden pepernoten door Zwarte Piet door de kamer gestrooid zodat kinderen deze daarna deze kunnen zoeken. Het strooien komt van een nog oudere traditie waar een boer rond het begin van december (tegelijk met het Sinterklaasfeest) zijn akker bestrooit met zaad als een teken van vruchtbaarheid. Voor Sint Nicolaas zijn kinderen het mooiste teken van vruchtbaarheid en daarom laat hij zijn Pieten strooien. Hedendaags gaat het Sinterklaas feest meer om de gezelligheid met vrienden en familie dan om het symbool van vruchtbaarheid. Vandaag de dag wordt de pepernoot vaak gemengd met suikergoed. Vroeger werden ze vermengt met muntstukken. Het verhaal hier bij is dat er ooit 3 meisjes waren die hun bruidsschat niet konden betalen en bang waren dat hun vader hun zou dwingen de prostitutie in te gaan, Sint Nicolaas wierp hun toen een aantal muntstukken toe waarmee zij hun bruidsschat konden betalen. Hier mee is de traditie ontstaan van het strooien met snoepgoed en muntgeld.
Pepernoten vs. Kruidnoten
Veel mensen verwarren Pepernoten en kruidnoten, kruidnoten worden door veel mensen pepernoten genoemd. Kruidnoten zijn de bekende kleine ronde bolletjes die in vrijwel iedere supermarkt verkocht worden. Pepernoten zijn grotere oneven brokken die meer smaken naar kruidkoek of taaitaai. Begin twintigste eeuw werden ze (door Het woordenboek der Nederlandse taal) omschreven als “Een klein gebak van meel, honing suiker of stroop. Met peper en andere kruiden. ” Tegenwoordig word er vaak zelfs geen peper gebruikt (In PEPER-noten nog wel), de meeste producenten vervangen de peper voor speculaas kruiden. Om de verwarring nog eens te onderstrepen word zelfs in de Van Dale beide woorden genoemd als synoniemen van elkaar omdat de meeste mensen voor beiden “pepernoot” gebruiken.
