Wat is Speculaas
Speculaas is een harde, gekruide soort koek die vaak hard, droog en plat is. De word vaak in de vorm van een pop (ook wel speculaaspop genoemd), een molen of als losse brokken verkocht en gegeten. Vroeger werd speculaas voornamelijk rond sinterklaas en advent gegeten. Sinds halverwege de 20ste eeuw wordt speculaas door het hele jaar gegeten. Tegenwoordig is het veelal een tussendoortje voor bij de koffie of thee. Een speculaaspop werd vroeger een “vrijer” genoemd. Deze werd door jongens versiert en daarna aan het meisje gegeven waarvoor zij gevoelens hadden. Werd de pop aangenomen dan betekende het dat de gevoelens wederzijds waren. Het woord komt van 4 verschillende bronnen: Het Latijnse “speculum” wat spiegel betekent. Een speculaaspop is het spiegelbeeld van de mal waarin de koek gemaakt is. Het Latijnse “speculator”, Hij die alles ziet. Dit woord komt van het oud Griekse episkopos wat bisschop betekend en tevens verwijst naar Sint-Nicolaas. Het oud-Nederlanse “speculatie”. Vroeger was het een koek voor de fijnproevers. Hierbij moest nagedacht worden over hoe goed de koek was. Het woord is daarom afgeleid van het nadenken over welke soort de beste was. Speculaas dankt zijn unieke smaak aan een combinatie van kruiden die ook wel Speculaaskruiden heten, deze bestaan onder andere uit: Kaneel Nootmuskaat Kruidnagel Gemberpoeder Kardemom witte peper Voor een smaak variatie kan er eventueel anijs of koriander aan toegevoegd worden. Speculaaskruiden worden onder andere ook verwerkt in de volgende producten: Kruidnoten Speculaaspasta Amandelspeculaas Roomboterspeculaas Speculaasbrokken
Hoe maak je speculaas?
De traditionele speculaaskoeken maak je door een mengsel van boter, basterdsuiker en speculaaskruiden te maken. Dit vermeng je met bloem en een beetje bakpoeder, je moet de temperatuur van het speculaasdeeg laag houden zodat de kruiden goed er in kunnen trekken. De beste aanpak is om het deeg een nacht in een koude omgeving te zetten zodat de kruiden goed verspreid over het deeg worden.
Belgisch Speculaas
In Belgie worden traditioneel de speculaas kruiden weggelaten, vroeger waren deze kruiden namelijk te duur om te verkopen aan de consumenten. Deze kruiden worden vervangen door tarwebloem, kandijstroop en een klein beetje kaneel. Omdat deze koeken niet de speciale speculaaskruiden bevatten worden zij ook wel Speculoos genoemd. Sinds 1999 wordt dit woord zelfs in de Van Dale toegedicht aan een speculaas koekje zonder speculaaskruid. In Duitsland wordt speculoos ook wel verkocht als “Karamellgebäck”. Dit is een iets zachtere variant van de koek die meer weg heeft van de Belgische versie dan van de Nederlandse. Ook kenmerkend aan speculoos is een dikkere ovale vorm die zich onderscheid van de standaard speculaas. Nederlands speculaas is vaak alleen dikker wanneer het gevuld is (met bijvoorbeeld amandelspijs), Belgisch speculoos wordt vaak gevuld met amandelpasta of amandelspijs. Tevens kan er sukade, amandelen of oranjesnippers door het deeg gekneed worden om de smaak een andere twist te geven.
