De sperzieboon
De sperzieboon
De sperzieboon staan bekend onder meerder namen namelijk de prinsessenboon, slaboon of de herenboon. De sperzieboon behoort tot de familie van de boon en is een peulvrucht. De sperzieboon komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika. De naam is afgeleid van aspergieboontjes, deze kwamen aan hun naam omdat ze vroeger net als asperges werden opgediend met gesmolten boter en nootmuskaat. De klimmende of windende slaboon is dichte familie van de sperzieboon. De witte boon zijn gedroogde en volgroeide zaden van de stamsperzieboon, sperziebonen worden met peul en al gegeten als groente.
De geschiedenis
De sperzieboon werd als eerste door de indianen van Amerika verbouwt en was na maïs de belangrijkste groente die zij verbouwden. In Europa komen in het wild geen bonen voor, dit komt omdat het klimaat hiervoor niet ideaal is, daarom worden ze gekweekt in kassen of geïmporteerd uit andere landen. De voorloper van de sperzieboon zoals wij hem vandaag de dag kennen is naar alle waarschijnlijk de Guatemalteekse Phasoleus Macrolepis. Deze boon is in Guatemala tot op grote hoogte te vinden in het ruige berggebied. Rond het jaar 1564 werd deze boon naar Nederland gebracht. Een kruidenkenner uit Wenen kreeg een sperzieboon die in een klooster in Portugal gegroeid was. Sinds die tijd heeft de plant zich verspreid over de hele wereld.
Gevaren voor de sperzieboon
Bonenkevertje
De boon is van zichzelf een vrij fragiele plant en is niet heel goed beschut tegen weersomstandigheden en insecten. Het bonenkevertje is een van de grootste vijand van de boon. Het kevertje dat ongeveer 3 millimeter groot legt eitjes in de sperzieboon . De eitjes komen in het voorjaar uit, dan kruipen er kleine larven uit die zich voeden met de bonen in de plant. Daardoor komen er kleine gaatjes in de bonen. Alleen als de bonen minsten 3 dagen lang bij min 20 Cº worden de larven in de boon gedood.
De bonen spintmijt
Ook dit beestje vormt een gevaar voor de sperzieboon. De bonen spintmijt komt vooral voor bij warm en droog weer, in deze omstandigheden kan de bonen spintmijt zicht het beste voortplanten. Door de bonen spintmijt komen er aan de bovenkant van het blad witte vlekjes en aan de onderkant heel veel kleine spinnetjes. Deze spinnetjes eten van het blad, soms zoveel dat het blad van de plant afvalt. Dit beestje tast niet alleen de sperzieboon aan maar ook; paprika, komkommer, aardbei, appel, passie bloem, peer, en de pruim.
Grauwschimmel
Grauwschimmel is een parasiet die zich vestigt in ‘wondjes’ op de plant, bijvoorbeeld een plek waar er een bloem is afgevallen. Deze plekken zijn extra aantastbaar omdat de buitenste laag van de stengel ontbreekt, daardoor is het makkelijker voor de parasiet om zich te vestigen. Grauwschimmel word veroorzaakt door een hoge luchtvochtigheid, of nat gewas kan de schimmel makkelijk groeien. De grauwschimmel tast niet alleen het dode materiaal aan maar groeit door op levend materiaal. Soms word de aantasting pas veel later ontdekt, zo is het zo dat bij de aardbei zo dat de plant bij de bloei al aangetast word en het pas zichtbaar word op de vrucht.
