De Berlijnse muur
Algemeen
Verdeling van Duitsland
Na de tweede wereldoorlog in 1945 werd Duitsland door de Berlijnse muur verdeeld. Duitsland werd opgedeeld in drie zones. Later kwam er ook nog een vierde zone bij. Elke zone werd toegekend aan een land. De landen waren: de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Hierdoor werd dus ook Berlijn in vier delen verdeeld. Berlijn lag in het oostelijke gedeelte van Duitsland. Dit was het gedeelte van het voormalige Sovjet-Unie. Berlijn was dus helemaal omsingeld door de Sovjet-Unie.
Begin van de Berlijnse muur
De Berlijnse muur was een muur van 45,1 km dat Duitsland verdeelde in een westelijk gedeelte en een oostelijk gedeelte. Het was wel altijd de hoofdzaak om Duitsland intact te houden. Dit ging alleen niet heel goed aangezien het westen de D-mark invoerde als valuta en de Sovjet-Unie de Ostmark. Op 23 mei is de Bondsrepubliek Duitsland opgericht. Hier hoorden drie gebieden bij die onder de Amerikaanse, Britse en Franse controle vielen. In het meest oostelijke gebied werd op 7 oktober 1949 de Duitse Democratische Republiek opgericht. Dit viel weer onder de sovjets.
Tweedeling
Hierdoor kwam er een economische tweedeling die zoals verwacht bevestigde dat de Sovjets andere ideeën hadden over het invoeren van de grondwet dan de landen van het westelijke gedeelte. De tweedeling die was ontstaan was typerend voor de verhoudingen tussen het westen en oosten van Duitsland. Zo was het westen kapitalistisch en welvarend. En het oosten was gesloten en socialistisch. Hierdoor nam de koude oorlog een toevlucht en door het ontstaan van het IJzeren gordijn versterkte die verdeling zich nog meer. Dit gold voor heel Europa, omdat het IJzeren gordijn door heel Europa liep. In het westen van Europa waren ze onder de invloedsfeer van het kapitalistische Amerika. Aan het oosten vormde zich het Oostblok. Dat was een gebied waar socialisme en communisme heerste. Hier werd geregeerd met de harde hand. De bedoeling van de muur was, te voorkomen dat de inwoners van het Duitse Democratische Republiek (Oost-Duitsland) niet konden vluchten naar het westen van de muur. Daarnaast was het doel van de muur dat de West-Berlijners niet goedkoop inkopen konden doen in het oosten van Berlijn. Dit wilde ze namelijk graag meesmokkelen om dat in het westen voor veel geld te verkopen.
Vluchten
De Berlijnse muur was er vanaf 13 augustus tot 9 november 1989. De Berlijnse muur is een van de bekendste symbolen van de koude oorlog en de deling van Duitsland. Aangezien veel mensen van elkaar waren gescheiden, probeerde ze te vluchten naar de andere kant van de Berlijnse muur. Dit was natuurlijk niet toegestaan en hierdoor zijn er minstens 138 mensen om het leven gekomen. Een belangrijke post die dit controleerde was het welbekende Checkpoint Charlie. Als je naar de andere kant van de muur wilde moeste je via Checkpoint Charlie. Tegenwoordig is de Berlijnse muur gepaard met Checkpoint Charlie onderdeel van de Duitse toeristen activiteiten. Uiteraard bestaat de Berlijnse muur niet meer in zijn geheel, maar staan er nog genoeg restanten om te bezichtigen. Ook worden er in winkeltjes kleine stukjes van de muur verkocht. Dit is voor enorme prijzen.
Val van de Berlijnse muur
Begin van het einde van de Berlijnse muur
Toen het einde van het tijdperk van de Berlijnse muur naderde waren er al een aantal signalen dat het communistische regime aan het verzwakken was. De politieke leider van de Sovjet-Unie genaamd Michail Gorbatsjov, was al sinds 1986 bezig om de economische en politieke bezigheden te hervormen. Door hem waren er een hele hoop radicale veranderingen binnen het communistische bolwerk. Aangezien het behoorlijk slecht ging met de oostelijke economie, zeker vergeleken met het westen, wilde de partijleider veel hervormingen doorvoeren. Dit zou weer gaan leiden naar een normale markteconomie. Ook wilde deze Perestrojka zorgen dat Oostbloklanden het oude communistische tijdperk zouden veranderen. Dit was namelijk erg nadelig voor deze landen.
Het verschil werd gemaakt
Door veel van Michail Gorbatsjov zijn doorvoeringen kwam er op 4 juni 1989 de eerste vrije verkiezingen achter het IJzeren Gordijn. Polen was als eerste die deze verkiezingen uitvoerde. Dit had als gevolg dat de communistische partij behoorlijk afgerekend werd op de afgelopen decennia en zwaar verlies te voorduren kreeg. Op 25 augustus 1989 was de eerste niet-communistische premier en feit. Dit was Tadeusz Mazowiecki. Na deze gebeurtenissen ging het snel met de val van het communistische Oostblok. De grens tussen Hongarije en Oostenrijk werd op 23 augustus weer opengezet. Vlak daarna, nog geen twee maanden later, werd de Volksrepubliek Hongarije opgeheven. In plaats hiervan kwam de Republiek Hongarije. Dit was het tweede land dat om ging in achter het voormalige IJzeren Gordijn.
Einde Berlijnse muur
Hierdoor was de val van de Berlijnse muur een niet te vermijden. Dit kwam mede door een historische toespraak van één van de belangrijkste politieke leiders binnen de DDR. Günter Schabowski had een van de belangrijkste boodschappen. Hij meldde dat iedere DDR-burger vanaf dat moment vrij was om de grens over te gaan. De functie van de muur was dus op 9 november 1989 om 18:57 uur niet meer van kracht. Ook al was de muur nog wel aanwezig, maar de mensen werden niet meer beperkt om te reizen van het westen naar het oosten en andersom. Natuurlijk kon dit niet van het één op andere moment, want de grenswachten, het leger en de geheime dienst wisten niet precies hoe te handelen. Pas om 23:52 uur ging de grensovergang Bornholmer Strasse als eerste definitief open. Daarna volgde er een kettingreactie. Alle grensposten gingen open en alle Oost-Duitsers helemaal verrast naar de andere kant van de Berlijnse muur verkaste. Op dat moment waren er in heel Berlijn volksfeesten, de beelden hiervan gingen de hele wereld over. De muur werd niet meer bewaakt en na 28 jaar konden de mensen weer iedereen zien van de andere kant van de Berlijnse muur. Uiteraard ging iedereen de muur ten aanval. Veel mensen namen brokken van de muur mee als souvenir. De Sovjet-Unie zag alles gebeuren, maar greep niet in. Veel mensen geloven dan ook dat de val van de muur het communistische regime liet vallen. In 1991 was de hereniging van Duitsland een feit. Ook de toenmalige Sovjet-Unie hield op te bestaan op 25 december 1991. Er was geen Oostblok meer en geen koude oorlog.
Inwoners Berlijn
Families
De inwoners van Berlijn hadden het erg zwaar in tijden van het bestaan van de Berlijnse muur. Voordat de Berlijnse muur bestond konden families elkaar opzoeken wanneer ze wilden. Toen de Berlijn en de rest van Duitsland werd gesplitst, werden ook families gescheiden van elkaar. Dit was erg zwaar voor de inwoners van Berlijn en de rest van Duitsland. Al was de Berlijnse muur in het begin nog niet waterdicht, was het vaak niet mogelijk om je familie te bezoeken. En dit was van het één op andere moment. Veel mensen probeerde te vluchten naar de andere kant. Dit had natuurlijk wel hele grote risico’s. Zo zijn er heel veel verhalen over vluchtacties naar de andere kant van de muur. Zo was het voor de mensen die in het DDR gedeelte woonde van Berlijn nog zwaarder. Ze zaten midden in het Oostblok gedeelte. Ze werden omsingeld door muren van 3,6 meter hoog en 24 uur per dag bewaking. Ze voelde zich dus erg gevangen.
Zwakke plekken van de Berlijnse muur
In de eerste jaren konden de oost-Berlijners nog wat zwakke plekken vinden in de muur. Zo konden ze toch nog naar het westen toe reizen. Na een aantal jaren werd dit vaak opgemerkt en werd de bewaking heel erg goed bewaakt en zijn er ongelooflijk veel mensen om het leven gekomen, door te proberen naar de andere kant van de Berlijnse muur te gaan. Zo werden de inwoners er creatief in het bedenken van manieren om naar de andere kant te gaan. Er werden diepe tunnels gegraven, er waren klimpogingen en inwoners probeerde via huizen langs de grens omhoog te klimmen. Toen dit een aantal keer was gelukt kregen de grenswachten nadrukkelijk de instructie ‘shoot to kill’. Dit moest mensen er ook van weerhouden om deze pogingen door te voeren. Binnen de 30 jaar van bestaan van de Berlijnse muur waren er naar schatting 200 woorden. Om aan te geven hoe meedogenloos de bewakers van de Berlijnse muur waren zijn er veel verhalen van kinderen die om het leven zijn gekomen door een poging om te vluchten naar de andere kant.
Kinderen
Zo waren er zeker acht doden van kinderen onder de vijftien jaar. Lothar Schleusener (13 jaar) en Jörg Hartmann (10 jaar) zijn de jongste slachtoffers van de Berlijns muur. Zij zijn als vluchtelingen neergeschoten. Jörg Hartmann woonde bij zijn oma in oost Berlijn en wilde graag naar zijn vader in west Berlijn. Zijn vriend Lothar Schleusener had hem aangeboden om mee te gaan naar het westen. Toen de grenswachten ze hadden ontdekt schoten ze de jongens zonder enige aarzeling dood. De kinderen werden gecremeerd en er werd aan hun ouders verteld dat ze een ongeluk hadden gehad. Een ander verhaal is dat Holger H van 1 jaar is omgekomen bij een vluchtpoging van zijn ouders. Hij is gestikt in de auto onderweg naar het westen.
De Spree
Er zijn ook veel doden gevallen bij de rivier de Spree. De rivier behoorde tot het oost Duits grondgebied. Dat was verboden om de grenszone te betreden. Als een kind in het water viel, wat vaak gebeurde, mocht het kind niet gered worden. Als iemand het toch probeerde werden ze zonder pardon neergeschoten. De grenswachten uit het oosten reageerden niet op de hulpkreten.
Geschiedenis Berlijnse muur
Splitsing Berlijn
Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog begon ongeveer tegelijk de Koude Oorlog. Er ontstonden spanningen met betrekking tot het voormalige Sovjet-Unie en de Verenigde Staten. Dit was in het jaar 1961. In april 1945 hadden de Sovjets Berlijn bereikt. De Tweede Wereldoorlog was eindelijk over. De oorlog die zoveel levens had gekost was eindelijk ten einde. Op 8 mei had het Duitse leger zich over gegeven en zo was de nationaalsocialistische dictatuur verslagen. Duitsland raakte hierdoor haar oostelijke gedeelte kwijt. Duitsland en Berlijn werden in vier verschillende zones gedeeld. In eerste instantie waren en drie zones. Er was een zone voor de Sovjet-Unie, de Engelse en de Amerikanen. Later kwam er ook een gedeelte bij voor de Fransen. Het was de bedoeling om Duitsland staande te houden. Iedere zone had zo als doel om zone in goede conditie te houden. De russen begonnen een nieuwe communistische dictatuur. Dit was het begin van de koude oorlog.
Oosten van Berlijnse muur
Het leger en de Russische geheime politie richtte de communistische partij SED (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands) op. Dit was een hele sterke partij die voor bijna alle mensen die aan het oostelijke gedeelte woonde een echt nachtmerrie. Al vroeg in het jaar 1945 werd Berlijn afgebakend tussen de bezettingszones. Op veel plekken kwamen slagbomen en witgele houten palen geplaatst. Ook werden er op bomen kleuren gemarkeerd om zo grenzen aan te geven. Toen hadden mensen al toestemming nodig om de grens over te gaan. Maar de mensen in het oosten wilden een vrij bestaan en een goede economie en dat was dus de drijfveer om over de grens te vluchten. In 1949 werd de DDR (Duits Democratische Republiek) opgericht. Omdat er zo veel verschil zat in het oosten en het westen en tevens ook tussen de verschillende partijen. Werd de muur gemaakt. De Sovjets hadden een hele andere visie met betrekking tot het regeren van Duitsland dan de geallieerden. Ook Berlijn werd opgedeeld. Er kwam dus een Berlijnse muur.
De oversteek
West-Berlijn lag als een eilandje in het Oosten. Voor mensen die in het Oostblok gedeelte woonden hadden als enige mogelijkheid West-Berlijn om naar het westen te komen. De Berlijnse muur was daarom heel erg beroemd geworden. Veel mensen kwamen deze mogelijkheid te weten en probeerde allemaal over te steken naar het vrije westen. Zo verlieten er tussen 1949 en 1961 zo’n 2,6 miljoen mensen de DDR. Dit kon omdat allemaal omdat de Berlijnse muur in het begin nog makkelijk te passeren was door veel lekkages. Van deze 2,6 miljoen waren er bijna 48.000 in de laatste twee weken voor de bouw van de Berlijnse muur. Het waren voor een groot gedeelte hoogopgeleide jonge mensen, dit vormde voor de DDR een bedreiging want dit was erg nadelig voor de economie. Ook veel inwoners van West-Berlijn kwamen goedkoop inkopen doen en dat was erg slecht voor de planeconomie die de DDR had. Zo hadden ze in het oosten een tekort aan goederen. Ook veel Polen en Tsjechen probeerde via Berlijn naar het goedlopende westen.
Kaart van Berlijn
Berlijn
Berlijn is de hoofdstad van Duitsland. Het is een stad dat wereldberoemd is door zijn rijke geschiedenis. Berlijn is tevens een staat in Duitsland en met 3.437.916 inwoners is het de grootste stad van Duitsland en de op één na grootste stad van de Europese Unie. Inmiddels is Berlijn erg populair geworden onder de toeristen. Dit is uiteraard door de geschiedenis. De Berlijnse muur is één van de belangrijkste aspecten in de populariteit van de toeristen. De Berlijnse muur heeft Berlijn 28 jaar verdeeld in 2 zones. Dit heeft fascinerende verhalen met zich meegebracht wat mensen met eigen ogen willen zien. De Berlijnse muur is niet meer intact, maar er staan nog genoeg gedeeltes om te bezichtigen. Door alle prachtige bouwwerken samen met alle historische gebouwen vanuit de oorlog maken het een stad om te zeker een keer te bezoeken. Mensen die vroeger Berlijn hebben bezocht zullen veel delen inmiddels niet meer herkennen. Bijna iedereen denkt bij Berlijn direct aan de Berlijnse muur. Dit is dan ook iets dat door Berlijn heen ging.
Bezienswaardigheden
Het was een 45 km lange betonnen muur. Inmiddels is de muur grotendeels gesloopt. De beste plek om de muur te zien hoe het er uit zag is bij East Side Gallery. Hier is nog een stuk van 1326 meter muur. Het is in 1990 helemaal beschilderd door 118 verschillende kunstenaars.
Rijksdag
Rijksdag is het parlementsgebouw van Duistland. Het is een statig gebouw dat uit de negentiende eeuw. Het heeft een unieke glazen koepel waar je door heen kan lopen als je het gebouw bezoekt. Onderaan de koepel is een foto-expositie van de geschiedenis. Hier kan je heel goed zien hoe de geschiedenis er uit zag van Berlijn. Op het dak is een mooi uitzicht over heel Berlijn. Je kan gratis naar binnen in rijksdag.
Brandenburger Tor & Unter den Linden
Aan de Pariser Platz staat de toegangspoort Brandenburger Tor. Dit is de veel gefotografeerde toegangspoort van Berlijn. Dit is de tweede versie van de toegangspoort. Deze is gebouwd in 1788. De poort staat aan het einde van de praalweg Unter den Linden. Op deze laan is een overdosis aan mooie gebouwen te bezichtigen, zoals de Alte Bibliotheek, het prestigieuze Adlon Hotel en de Berliner Staatsoper.
Checkpoint Charlie
Checkpoint Charlie is de derde doorgang bij de Berlijnse muur. Omdat C de derde letter is in het alfabet werd het een naam met een ‘’c’’. Checkpoint Charlie is ongelooflijk bekend en wordt ook heel erg veel bezocht. Tegenwoordig zie je een replica van het wachtershuisje tussen de Amerikaanse en Russische zone. Een bezoek aan deze plek maak je compleet door door te gaan naar het naastgelegen Mauermuseum. Dit heeft alles te laten zien wat met de muur te maken heeft.
Potsdamer platz
Potsdamer platz is een veel bezocht plein wat als belangrijk verkooppunt dient in Berlijn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Potsdamer Platz bijna helemaal verwoest. De Berlijnse muur hebben ze er daarna helemaal overheen gebouwd. Aan het einde Berlijnse muur is het plein weer helemaal opnieuw opgebouwd tot hoe het er tegenwoordig uit ziet. Op de Potsdamer Platz heeft nog wat overblijfselen van de Berlijnse muur. Daarnaast is één van de vijf wachttorens van de Berlijnse muur daar te vinden, ook veel moderne hoogbouw waaronder het Sony Center.
