Bacteriën
Wat zijn bacteriën?
De bacteriën zijn levende eencellige organismen die voorkomen in kolonies. Een bacterie kan zich enorm snel vermenigvuldigen. Daarbij heeft een bacterie geen celkern. In het cytoplasma zit het erfelijke materiaal van de bacterie. Bacteriën zijn over het algemeen niet waarneembaar met het blote oog. Daarvoor is een microscoop nodig. Het DNA van de bacterie bestaat vaak uit een ringvormig chromosoom. Ook hebben bacteriën plasmiden die genetische informatie bevatten over de vorm en structuur. Onderling kunnen bacteriën plasmiden met elkaar verruilen. Plasmiden zijn strengen die zich buiten het DNA van de bacterie bevinden. Op deze manier combineren bacteriën zich met elkaar, waardoor er verschillende vormen en structuren ontstaan.
Algemene gegevens over bacteriën
Vroeger werd de bacterie Eubacteria genoemd. Er zijn twee soorten bacteriën, namelijk de gewone bacteriën (bacteria) en oerbacteriën (archaea). Gezamenlijk behoren zij tot de groep prokaryoten. Bij prokaryoten zit het DNA los van de cel. Wat ook een apart geval is, zijn de blauwalgen en blauwwieren. Deze soorten behoren namelijk tot de bacteriën en niet de algen. Fotosynthese staat centraal bij de blauwalgen en blauwwieren.
Zijn bacteriën schadelijk voor je gezondheid?
Een groot deel van de bacteriën is niet schadelijk, maar juist goed voor de gezondheid. Uiteraard zijn er ziekmakende bacteriën die schadelijke stoffen in het lichaam verspreiden. Over het algemeen zijn bacteriën goed voor de darmflora. Zo zijn er bacteriën die de darmwand herstellen en beschermen tegen kwaadaardige bacteriën. Bacteriën worden tevens ingezet in de farmaceutische industrie. Daar worden zij namelijk geproduceerd voor een medicinale werking.
Bacteriën in voedsel
Er zijn twee verschillende soorten bacteriën in voedsel, namelijk heterotrofe en autotrofe bacteriën. Heterotrofe bacteriën hebben organische voedingsstoffen nodig. Er kan in deze groep onderscheid worden gemaakt tussen parasieten en saprofyten. Op het moment dat een heterotrofe bacterie voedingsstoffen uit een mens of dier haalt, kan diegene er ziek van worden. Dit zijn dan ziekteverwekkende bacteriën of parasieten. Saprofyten halen voedingsstoffen uit dood materiaal. Autotrofe bacteriën kunnen zelf organische stoffen produceren.
Waar komen bacteriën voor?
Bacteriën komen op allerlei plaatsen voor. 90% komt voor onder de grond of zee. Sommige bacteriën leven ook op planten. Er zijn ook bacteriën die extreme omstandigheden overleven. Bacteriën kunnen zich namelijk eenvoudig aanpassen.
Hoe werkt de voortplanting van een bacterie?
Bacteriën planten zich voort door middel van binaire deling. Zo’n bacterie deelt zich in twee cellen. Ook de inhoud van de cel van de dochtercel blijft hetzelfde als de moedercel. Zo heeft de dochtercel dezelfde kenmerken als de moedercel. Bacteriesoorten planten zich elke 20 minuten voor onder gunstige omstandigheden.
Omgevingsfactoren van een bacterie
Allereerst heeft een bacterie zuurstof nodig. Zonder zuurstof kan een bacterie niet groeien of delen. Zo zijn er ook anaerobe bacteriën die een zuurstofarme omgeving nodig hebben. Ook een bepaalde vochtigheid is essentieel. Een bacterie kan zich het snelst voortplanten tussen de 30 °C en 40 °C. Bij ultraviolette straling gaan bacteriën meteen dood. Net als bij andere organismen is dit ook het geval bij bacteriën. Sommige bacteriën kunnen zichzelf helpen bij fotosynthese. Bacteriën functioneren optimaal bij een neutrale pH. Er zijn uiteraard ook uitzonderingen zoals de melkzuurbacterie.
